W polskim prawie istnieje możliwość podpisania umowy zrzeczenia się dziedziczenia pomiędzy potencjalnym spadkobiercą ustawowym i przyszłym spadkodawcą. Jest to jedyna umowa, która jest podpisywana za życia spadkodawcy. Taka umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego i wywołuje skutki dopiero z chwilą śmierci osoby, po której ma nastąpić dziedziczenie. Niezachowanie takiej formy powoduje nieważność czynności prawnej. W umowie zrzeczenia się dziedziczenia przyszły spadkobierca zrzeka się praw, które po śmierci spadkodawcy by mu przysługiwały. Zrzec się dziedziczenia może jedynie osoba z kręgu spadkobierców ustawowych. Spadkobierca, który dokona zrzeczenia się dziedziczenia dokonuje go również ze skutkiem na swoich zstępnych, chyba że w umowie zawarto inny zapis. Zatem zstępni spadkobiercy zostają wyłączeni od dziedziczenia, uznaje się ich tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Ponadto zrzeczenia się dziedziczenia pozbawia spadkobiercę prawa do zachowku. Przepisy dotyczące zrzeczenia się dziedziczenia unormowane są w art. 1048 kodeksu cywilnego.
Sprawdź również: adwokat Bielsko
Kto dziedziczy spadek?
Krąg spadkobierców ustawowych tworzą: zstępni (dzieci i wnuki), małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa, dziadkowie i zstępni dziadków. Zaliczamy do tej grupy na samym końcu gminę ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy oraz Skarb Państwa.
Odrzucenie spadku
W przeciwieństwie do zrzeczenia się spadku, które następuje za życia spadkodawcy to odrzucenie spadku może nastąpić jedynie po śmierci spadkodawcy. W sytuacji odrzucenia spadku, spadek ten przechodzi na kolejnych zstępnych spadkobiercy. W terminie 6 miesięcy od otwarcia spadku w celu odrzucenia spadku należy złożyć przed sądem rejonowym oświadczenie o odrzuceniu spadku ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Takiego oświadczenia nie można składać pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, a także nie można go odwołać. Spadek może odrzucić zarówno spadkobierca ustawowy jak i testamentowy.
Jak odrzucić spadek?
Z chwilą śmierci spadkodawcy spadkobierca ustawowy nabywa z mocy prawa spadek. W terminie 6 miesięcy od momentu, w którym dowiedział się o powołaniu do spadku powinien złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Przyjąć spadek można wprost, co oznacza przyjęcie spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe. Spadkobierca przyjmuje majątek, ale także wszystkie długi. Drugą opcją przyjęcia spadku jest przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że odpowiedzialność za długi spadkodawcy są tylko do wartości tego co wchodzi w skład majątku. Jeśli spadkodawca nie chce przyjąć spadku zgodnie z powyższymi opcjami, wtedy odrzuca spadek w całości. Dokonuje się to przed sądem lub notariuszem.
Zrzeczenie się spadku
Zrzeczenie się dziedziczenia powoduje wyłączenie dziedziczenia przez zstępnych zrzekającego się spadkobiercy. Jest to o tyle korzystne, gdyż nie trzeba po śmierci spadkodawcy przeprowadzać postępowania o odrzuceniu spadku.
Jak zrzec się spadku?
Jeżeli jeden ze spadkobierców dokona zrzeczenia się spadku to po nim zgodnie z prawem spadkowym, do spadku powołany zostaje następny ustawowy spadkobierca. Krąg spadkobierców ustawowych tworzą: zstępni (dzieci i wnuki), małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa, dziadkowie i zstępni dziadków. Zaliczamy do tej grupy na samym końcu gminę ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy oraz Skarb Państwa. Jednak w ich przypadku nie można dokonać zrzeczenia się dziedziczenia.
